Deel 8 : Sixty Years Later

In de reeks verhalen over oorlog en bevrijding in de regio, zijn we inmiddels aanbeland bij het moment dat we precies zestig jaar kunnen terugkijken naar de datum waarop de uiteindelijke bevrijding van Zuid Nederland een aanvang nam.Op zondag 17 september 1944 begon operatie: “Market garden” de grootste luchtlandingaanval uit de geschiedenis. Naar aanleiding hiervan zijn op vele plaatsen in de regio de bevrijdingsherdenkingen van september 1944, nu echt op gang gekomen. In diverse gemeentes in Brabant maar ook in andere provincies die op de route lagen van “Hell’s Highway” naar Arnhem, zullen in de komende periode een groot aantal oorlogsveteranen uit de tweede wereldoorlog te gast ontvangen. De redactie van weekblad “ The Loep” (Engelse uitspraak van de naam van dit weekblad door de veteranen bij het inzien van een exemplaar van deze serie) was afgelopen maandag bij de bijeenkomst van Amerikaanse veteranen in Hotel de Valk te Eindhoven. Op de eerste avond na hun aankomst in Nederland kregen zij omstreeks 20.00 uur diverse informatie verstrekt door de vereniging van Airbornevrienden, over het verblijf in onze regio. Samen met familieleden konden de para’s kennis maken met een eigen groepsgids. Verwonderlijk was het zeker dat; ondanks de hoge leeftijden van deze bevrijders en de lange vermoeiende vliegreis die zij net achter de rug hadden er nog genoeg energie te bespeuren viel voor een hernieuwde kennismaking die resulteerde in een zeer gezellige avond.

Zondag 17 september 1944
De Amerikaanse 101e Airborne ‘Screaming Eagles’ Divisie onder commando van Majoor-Generaal Maxwell Taylor, zou in de omgeving van Best, Son, St.Oedenrode en Veghel landen en had als taak om de bruggen over rivier de Aa en de Zuidwillemsvaart bij Veghel te veroveren, en de brug over de Dommel in St.Oedenrode en de brug over het Wilhelminakanaal bij Son te veroveren en bezet te houden. Tevens moest de divisie Eindhoven innemen en daar het eerste contact leggen met de oprukkende grondtroepen.
Tegelijkertijd klom Generaal Brian Horrocks om 11.00 uur op het dak van een fabriek, en vanuit zijn commandopost had hij een goed uitzicht over het terrein waar de aanval zou beginnen. Net na de middag komt de luchtarmada over en Horrocks geeft het bevel voor de artilleriebeschieting, waarna ruim 350 kanonnen het vuur openen op de Duitse stellingen. Om 14.35 uur geeft Keith Heathcote, als commandant van de voorste tankformatie, het bevel tot rijden waarmee het Garden gedeelte van de gehele operatie van start gaat. Al snel zijn de eerste tanks over de grens, maar ook de eerste problemen dienen zich al aan. Aan weerszijden van de weg ligt namelijk Kampfgruppe Walther in een netwerk van stellingen te wachten die in een mum van tijd 9 tanks weten uit te schakelen en die op hun beurt de weg weer versperren. Met behulp van Typhoon vliegtuigen wordt de Duitse weerstand vernietigd, maar al vrij snel blijkt dat de opmars, mede door de smalle beschikbare weg, meer tijd in beslag zal nemen dat vooraf was gedacht. Pas bij het vallen van de nacht op deze eerste dag hadden de Guards Valkenswaard bevrijd, maar dit was 10 km. ten zuiden van Eindhoven, hun uiteindelijke doel op deze eerste dag.

De Amerikaanse 101e luchtlandingsdivisie had tot vlak voor de Nederlandse grens een relatief rustige vlucht gehad. Toen ze over de lange colonnes van het gereedstaande Britse 30e Legerkorps heenvlogen, barstte het Duitse afweergeschut los. Uiteindelijk waren er ‘slechts’ 16 Dakota’s neergeschoten en meer dan 100 beschadigd. Van de 70 zweefvliegtuigen bereikten er 53 de Sonse Heide, maar de divisiecommandant Generaal-Majoor Maxwell D. Taylor beschouwde de landing als een groot succes. Het grootste deel van zijn troepen was op de goede plaatsen terecht gekomen en de eenheden waren nauwelijks uit elkaar geraakt. Het 501e regiment had Veghel en de bruggen over de Aa en de Zuid-Willemsvaart binnen 2 uur na de landing genomen, en het 502e regiment het plaatsje St.Oederode en de brug over de Dommel. Het 506e regiment was ondertussen opgerukt naar het plaatsje Son om de brug over het Wilhelminakanaal te veroveren, maar toen ze deze genaderd waren, ging deze de lucht in. Een dag na de landingen trok het 506e regiment om ongeveer 12.00 uur Eindhoven binnen en kwamen daar tegen de avond in contact met de eerste eenheden van het Britse 30e Legerkorps, een gebeurtenis waarvoor de gehele bevolking van Eindhoven was uitgelopen en zich om de bevrijders verdrong. Uit de achterhoede reden om 18.30 uur genietroepen met brugmateriaal in sneltreinvaart naar Son, werkten de hele nacht door, maar op z’n vroegst zou pas de volgende ochtend hier gebruik van worden kunnen gemaakt. Echter, door het oponthoud tijdens hun eerdere opmars over Hell’s Highway, de moeilijke doortocht door de stad Eindhoven en de eerdere problemen bij de brug bij Son, liep het Britse 30e Legerkorps op deze dag al 36 uur achter op het voorafgeplande schema.(Bron: www.Go2war2.nl )

Joe E. Mann
Soldaat 1e klas Joe E. Mann landde op 17 september 1944 op dropzone B tussen Son en St. Oedenrode. Hij behoorde tot de H-compagnie van het 502e Parachutisten Infanterie Regiment van de 101e Airborne Divisie. De H-compagnie kreeg de opdracht om de verkeersbrug over het Wilhelminakanaal in Best in te nemen. Alhoewel deze brug niet in de directe route naar het noorden lag, werd hij door generaal Maxwell D. Taylor belangrijk gevonden als alternatief voor de brug bij Son.
Tijdens gevechten om een Duitse munitieopslagplaats op maandag 18 september werd Joe Mann twee maal gewond. Op 19 september woedden de gevechten in de directe omgeving van de brug. Joe Mann, met beide armen in verband, zat met zes andere gewonden in een loopgraaf. Plotseling viel een door de Duitsers gegooide handgranaat vlak bij Joe neer. Hij kon door zijn verbonden armen de granaat niet teruggooien. Hij schreeuwde nog “granaat” en wierp zich ruggelings op de handgranaat, zodoende de explosie met zijn lichaam opvangend. Ten koste van zijn eigen leven redde hij hierdoor de levens van zijn kameraden.
Joe Mann ontving voor deze moedige daad postuum “The Congressional Medal of Honor”, de hoogste Amerikaanse onderscheiding.

Harold Mann
In de komende periode brengen de veteranen ook een bezoek aan Normandie, en Bastogne. Daarlangs zulle vele herdenkingsplechtigheden plaatsvinden in onze eigen land, zo zal de kranslegging bij het monument van Joe man worden bijgewoond door Harold Mann, een broer van Joe. De Amerikaan stond maandagavond tijdens de bijeenkomst in Eindhoven, temidden van redacteur/fotograaf Mario Coolen en Airbornegids Jan Coolen.

Lt. R.G. Cole
Naast Joe Mann, ontving ook Lt. R.G. Cole van de 101 Airborne Divisie, the Congressional Medal of Honor. Op 11 juni 1944 in het Franse Carentan leidde hij zijn bataljon, met gevaar voor eigen leven door zwaar vijandelijk vuur. Door zijn moedige actie kon een bruggehoofd aan de rivier de Douve gevestigd worden om zodoende de verder opmars van de geallieerden te bevorderen. Op 18 september 1944 sneuvelde hij bij de gevechten om de brug bij Best.

John Eisen bestudeerd de restanten van scherpschuttersvizier dat enkele jaren geleden werd gevonden in de omgeving van het landingsterrein.(Foto: Cofoto)

Screaming Eagles vertellen hun verhalen in een interview met Omroep Brabant.(Foto: Cofoto)

Private Vinni Vicari was chauffeur tijdens de 2.W.O.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven